Sperm Donasyonu

Sperm donasyonu demek sperm hücresi olmayan (azoospermi) veya sperm hücresi bulunamayan erkeklerde başka bir erkeğin hücrelerinin kullanımı anlamına geliyor. Sıklığı yumurta donasyonu kadar olamasa bile eskiye göre daha sık rastlanır hale gelmiştir. Sanayileşmenin sperm sorunlarını artırmasının yanında artık tüp bebek merkezi ve doktora ulaşılabilirliğinin artması da tanı oranlarını artırmıştır. Eskiden kısır olup ömür boyu sperm testi yaptırmadan kısırlık nedenini bile öğrenmeden yaşayıp giden erkekler ulaşılabilirlik, medya etkisi, sağlık kuruluşlarındaki artış ile artık daha erken tüp bebek merkezlerine ulaşır olmuştur.  Ayrıca sperm donasyonu işlemi kadınların evlenmeden çocuk sahibi olmaları için kullanılan bir tüp bebek yöntemidir. Erkekte sperm olmaması ya da sperm kalitesinin çok kötü olması nedeniyle baba olamamaları onlar üzerinde çevresel ve toplumsal bir baskı oluşmasına bunun sonucunda da onların sosyal hayattan kopmalarına hatta psikolojilerinin bozulmasına varacak derecede olumsuz etkilere neden olabilmektedir. Sperm donasyonu bu hastalarımız için adeta mucize niteliğindedir ve bu hastalarımızın da çocuk sahibi olup babalık duygusunu tatmalarına ve çevresel baskının üzerlerinden kalkmasını sağlamaktadır.

Kıbrıs Sperm donasyonu tedavisini kullanan hastalar tüp bebek ve donasyon hastalarının ikinci büyük gurubu halindedir. Bazen hem erkek hem de kadında sorun olması nedeni ile embriyo donasyonu olgu sayısı da her geçen gün artmaktadır.

Her Kısırlık Hastası Erkek Sperm Donasyonu Yaptırmalı Mıdır?

Sanıldığının aksine her tüp bebek sorunu olan çifte başka bir erkeğin spermi kullanılmıyor. Hatta o kadar ki hiç sperm çıkmayan erkeklerde bile önce bir çok tedavi yöntemi denenmekte olup bunlar ilaç tedavileri PESA, TESA, TESE, Micro TESE gibi yöntemlerle sperm görülmeyen erkeklerin %60- 70’ inde sonuç başarılı olup sperm elde edilebilmektedir. O nedenle azoospermi diye tabir edilen ve semeninde hiç sperm görülmeyen hastalarda bile yüz güldürücü sonuçlar alınabilmektedir. Bu nedenle testlerinde sperm çıkmayan azoospermi hastaları kesinlikle umutsuzluğa kapılmamalıdır ve bir tüp bebek merkezinden danışmanlık almalıdır.

Azoospermi Yani Sperm Olmaması Durumu Hangi Hallerde Görülür?

Sperm bulunmaması hali;

1. Genetik sorunlarda

Y kromozomunun inaktif olduğu durumlar veya y kromozomu üzerinde sperm yapımıyla ilgili a,z,f kollarında sorun olması durumlarında sperm üretimi olmaz. Klinefelter sendromu yani 46XY olması gereken erkek 46XXY olması durumunda bu sendrom ortaya çıkmış oluyor ve bu erkeklerde sperm üretimi kusurlu oluyor.

1. Erkek üreme kanalı tıkanıklıklarında
2. Doğustan
3. Vas deferens atrezisi yani testisten penise spermi ileten kanalın olmaması durumunda
4. Sonradan edinilmiş nedenler (kanser, enfeksiyon vs.)
5. Psikiyatrik ilaç kullanımı, omurilik yaralanmaları, metabolik hastalıklar (diyabet), çevresel faktörler (yüksek doz radyasyon)
6. Lenfoma ve birçok hastalığın tedavisi sonucunda
7. Ejekulasyon sorunlarına yol açan hastalıklarda (diabet, omurga yaralanmaları vs)
8. Boşalma sorunlarına yol açan ilaçların kullanımında
9. Spermlerin hareketsiz olması
10. Testis ve prostattaki enfeksiyonlar
11. Travma da azospermiye neden olabilir. Travma sperm üretimini etkileyebilir veya sperm akışında tıkanmaya neden olabilir.

Azoospermi Yani Hiç Sperm Görülmeyen Erkeklerde Tedavi Şansı Var mı?

Üst paragrafta da özetlendiği gibi her sperm sorunu olan azoospermi, astenospermi, teratospermi veya tüm bu sorunları içeren oligiastenoteratospermi hastalarında ICSI yöntemi ile bir çığır açılmış ve eskiden klasik tüp bebek yöntemi ile sonuç alınamayan hastalarda artık 2-3 adet sperm bile bulunsa tüp bebek tedavi başlanabilmektedir.

Tıkanıklığa bağlı olmayan azoospermi nedenleri:

• • • İlaçlar örneğin steroidler, antibiyotikler ve iltihaplanmayı veya kanseri tedavi etmek için kullanılan ilaçlar erkek üremesini etkileyebilir.
    • Sigara içmek, alkol almak ve yasadışı madde kullanmak sperm üretiminde sorunlara neden olabilir.
    • Genetik koşullar sperm üretimini veya üreme organlarının gelişimini etkileyebilir. Bunlara Klinefelter sendromu ve Kallmann sendromu dahildir.
    • Anormal hormon seviyeleri, testislerin bozukluklarından kaynaklanabilir ve bu da sperm üretimini etkileyebilir.
    • Kanseri tedavi etmek için kullanılan radyasyon sperm üretimini etkileyebilir.
    • Retrograd boşalma, spermin vücudun dışarısı yerine mesaneye gitmesine neden olan bir durumdur. Genellikle mesane boynu ile ilgili bir sorundan kaynaklanır ve omurilik yaralanmaları, ilaçlar veya şeker hastalığına bağlı olabilir.
    • Diğer nedenlere arasında pestisitler, ağır metaller, ısı ve inmemiş testisler (karın bölgesinden skrotuma hareket eden testisler) bulunur. Bunların herhangi biri sperm üretimini etkileyebilir.

Azoosperminin Bulgu Ve Belirtileri Nelerdir?

• Eşinizin hamile kalamaması
• Artmış vücut yağı, göğüs dokusu ve vücut tüyleri
• Penisden gelen temiz, sulu veya beyazımsı akıntı
• Testisler üzerinde kitle veya şişlik varlığı (varikosel)
• Stres veya duygusal baskı
• Küçük, yumuşak veya hissedilemeyen testisler
• Büyümüş, bükülmüş olan testislerde (varikosel) görülebilen damarlar

Azoospermi Nasıl Tedavi Edilir?

Tedavi, azoosperminin sebebine bağlı olacaktır ve aşağıdaki şekillerde tedavi edilmektedir;

• Üreme sisteminin bir enfeksiyonunu tedavi etmek için ilaçlar verilebilir. Hormonlar hormonal bir dengesizliği tedavi etmek için kullanılabilir.
• Perkütan embolizasyon varikoselini tedavi etmek için kullanılabilen bir prosedürdür. Genişletilmiş damarlarda tıkanıklık (blokaj) yapılarak damarlardaki kan akışı durdurulur.
• Sperm ekstraksiyonu, tıkanıklık varsa testislerden veya epididimisden spermi çıkarmak için kullanılan bir prosedürdür. Çıkarılan sperm dondurulabilir veya kadının yumurtasını döllemek için kullanılabilir.
• Bir varikoselin çıkarılması veya tıkanmış bir vas deferensin onarımı için ameliyat yapılması gerekebilir.

Merkezimize gelecek azoospermi şikayeti olan erkeklerden istenebilecek testler (bu testler kadın içinde şarttır):

• Hormon testleri (FSH, LH, PROLAKTIN, SERBEST TESTOSTERON).
• Önceden yapılmış tedavilerin raporları ve özellikle TESE, Mic TESE raporları
• Kan gurubu
• Periferik kan genetik testi
• Y kromozomu genetik değerlendirmesi (a, z, f lokasyonlarında detaylı değerlendirme)
• Kişinin fiziksel özellikleri ( saç, ten rengi, göz rengi ve şekli, boyu, kilosu)
• Kistik fibroz testi
• HIV, HCV, HBsAg testleri, anti HBs testi

Kıbrıs Sperm Donasyonu Aşamaları

Çiftler dilerlerse yaklaşık 10-12 gün süren sperm donasyonu tedavi süresinin tamamını Kıbrıs’ta geçirebilirler ya da sadece yumurta toplanması, yumurtaların mikroenjeksiyon yöntemiyle döllenmesi ve oluşan embriyonun rahme yerleştirilmesi için gerekecek olan 2-3 günü Kıbrıs’ta geçirebilirler. Tedavi süresinin ilk 10 gününü bulundukları yerdeki doktorlarında merkezimizin takibinde olacak şekilde tedavi olup kalan tedavi için 3-5 gün Kıbrıs’ta bulunmaları yeterlidir. Kıbrıs sperm donasyonu tedavisi kadının adetinin 2. ya da 3. günü başlamaktadır. 10 gün kadar iğneli tedavi devam ediyor ve 10-12. günler arasında çatlatma iğnesi yapılıyor. 36 saat sonunda kadından toplanan yumurtalar ailenin seçtiği donorün spermiyle dölleniyor. 3 ya da 5 gün sonra kadının rahmine kadının yaşına göre yasal sayıda en kaliteli embriyolar yerleştiriliyor. Fazla sayıda kaliteli embriyo kalmışsa bir sonraki tedavi veya kardeş için dondurularak saklanıyor. 12 gün sonra kadına kandan gebelik testi uygulanarak gebelik olup olmadığı anlaşılıyor ve sonuç pozitifse biz de mutlu haberi çiftimize vermenin gururunu yaşıyoruz.

Avrupa Birliğine Kayıtlı Sperm Bankası Kullanımı

Merkezimizde sadece AB ülkelerinde faaliyet gösteren sperm bankalarından sperm kullanılmaktadır. Sperm Türk vericilerden veya diğer etnik kökenlilerden seçilebilir. Çift merkezimizde bu bankalardan seçtiği spermi kullanabilir. Sperm bağışçıları 18-40 yaşları arasında iyi bir eğitime sahip, sağlıklı, zeki olmalı ve kaliteli sperme sahip olmalıdırlar ayrıca sperm donorü adaylarının genetik ya da bulaşıcı bir hastalık taşıyıp taşımadıklarını belirlemek için aşağıdaki testlerden de geçmiş olmaları gerekmektedir;

• HIV
• Hepatit B ve C
• HTLV
• CMV (sitomegalovirüs)
• Kan grubu
• Kistik fibroz
• Karyotip (kromozom analizi)
• Frengi
• Belsoğukluğu
• Klamidya
• Orak hücreli anemi
• Talasemi
• Tay Sachs

Tüm bu testlerin yanında sperm donörlerinin psikolojik testler ve zeka testlerinden de geçmeleri gerekmektedir. Böylelikle kullanılan spermin güvenilir olduğuna yüzde yüz emin olabilirsiniz.

Merkezimize başvuran çiftlerin fiziksel özellik, ırk, kan grubu ve çiftlerin tercihlerine en uygun sertifikalı donor spermi seçilerek kullanılır.